Οδοιπορικό στη Μόσχα!
Στα μέσα περίπου του Νοεμβρίου πενήντα δύο μαθητές και καθηγητές των Εκπαιδευτηρίων μας βρεθήκαμε για τέσσερις μέρες στη Μόσχα. Η ρωσική πρωτεύουσα μας περίμενε στολισμένη στα λευκά και πανέμορφη: όπου κι αν στρέφαμε τη ματιά μας βλέπαμε μεγαλειώδη κτήρια, επιβλητικές εκκλησίες, πανέμορφα τοπία και τον ποταμό Μόσχοβα να κυλά τα νερά του στιβαρά.
Αναχωρώντας το πρωί της πρώτης μέρας της εκδρομής μας από το ξενοδοχείο πρώτος μας προορισμός ήταν η Μονή Ντανσκόι. Εκεί προσκυνήσαμε τα λείψανα του Αγίου Τύχωνος, η μνήμη του οποίου εορταζόταν κατά ευτυχή συγκυρία εκείνη τη μέρα, και κατόπιν ξεναγηθήκαμε στους εξωτερικούς χώρους από τον μοναχό Παΐσιο. Στη συνέχεια προσκυνήσαμε τους τάφους των επιφανών Ελλήνων ευεργετών που είναι ενταφιασμένοι στον κήπο της μονής και τελέσαμε τρισάγιο εις μνήμην τους. Μορφές όπως ο Ζώης Καπλάνης, οι αδελφοί Ζωσιμάδες, Μπούμπα κ.ά. κατάφεραν με την εργατικότητα, την τιμιότητα και την αξιοσύνη τους να προοδεύσουν σε δύσκολους καιρούς και ευεργέτησαν πολλαπλώς την πατρίδα τους αλλά και τη χώρα που τους φιλοξένησε.
Πρώτη μέρα στη Μόσχα και οι εντυπώσεις μας άρχισαν να γίνονται όλο και πιο όμορφες, όλο και πιο έντονες. Μας έγινε η τιμή να επισκεφτούμε το Σχολείο «551 Όλυμπος», ένα από τα δημόσια σχολεία της χώρας, στο οποίο οι μαθητές επιλέγουν να διδάσκονται τα ελληνικά ως δεύτερη ξένη γλώσσα. Εκεί, εκτός από τους μαθητές του σχολείου αυτού μας περίμεναν και οι μαθητές του Ελληνικού Σχολείου Μόσχας, καθώς και εκείνοι του Ορθόδοξου Κλασσικού Γυμνασίου Μόσχας, με επικεφαλής την κ. Ναταλία Νικολάου, καθηγήτρια Ελληνικής Γλώσσας του Παν/μίου Λομονόσοφ, τον κ. Βασίλη Σρμπακόβ, δάσκαλο Ελληνικών και καθηγητή Ιστορίας και τους άλλους εκπαιδευτικούς τους. Αυτό που είδαμε δεν το περιμέναμε με τίποτα! Τα παιδιά, ντυμένα με ελληνικές φορεσιές, μας απήγγειλαν ελληνικά ποιήματα, μας τραγούδησαν ελληνικά τραγούδια και μας χόρεψαν συρτάκι! Μας έδειξαν απτά την βαθιά αγάπη που τρέφουν για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της, μας συγκίνησαν και μας δίδαξαν! Εμείς, με τη σειρά μας, τους παρουσιάσαμε το θεατρικό έργο «Ζώης Καπλάνης» της κ. Μαρούλας Παπαευσταθίου-Τσάγκα, ένα θεατρικό αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του Έλληνα εθνικού ευεργέτη που έζησε και έδρασε στη Μόσχα, προσφέροντας πολύτιμη βοήθεια στον ελληνικό αλλά και στον ρωσικό λαό. Μετά τη λήξη του θεατρικού μας περίμενε μία άλλη έκπληξη: οι ρώσοι μαθητές μάς δώρισαν καλλιτεχνικότατες χειροποίητες κάρτες που είχαν φτιάξει για τον καθένα από μας με τα αρχικά των ονομάτων μας! Όσα ζήσαμε στο σχολείο αυτό ήταν πραγματικά υπέροχα! Συγχαίρουμε τη Διεύθυνση, τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές και τους ευχαριστούμε από την καρδιά μας!
Κατόπιν επισκεφτήκαμε την εξοχική κατοικία της Αικατερίνης της Β΄, που βρίσκεται μέσα σε ένα υπέροχο πάρκο. Παρόλη τη μεγαλοπρέπεια του ανακτόρου και του χώρου, η αυτοκράτειρα ποτέ δεν κατάφερε να κατοικήσει εκεί. Στη σημερινή εποχή αξιοποιείται ως πλατό για κινηματογραφικές ταινίες που παρουσιάζουν την παλιά εκείνη εποχή.
Την δεύτερη μέρα επισκεφτήκαμε το κέντρο διοίκησης όλης της Ρωσίας, το Κρεμλίνο. Αφού περπατήσαμε στους χιονισμένους δρόμους της Κόκκινης Πλατείας και περάσαμε τον απαραίτητο έλεγχο, αντικρίσαμε τον επιβλητικό πύργο της Αγίας Τριάδας, που υψώνεται στην είσοδο. Αμέσως φάνηκαν πίσω του τρία κτήρια: το κτήριο συνεδριάσεων της Γερουσίας, που σε ειδικές περιπτώσεις χρησιμοποιείται και ως αίθουσα εκδηλώσεων, το οπλοστάσιο της ρωσικής πρωτεύουσας και το προεδρικό Μέγαρο, που λειτουργεί ως επίσημη κατοικία του Προέδρου της Ρωσίας και τόπος συναντήσεων και διπλωματικών διαβουλεύσεων. Προχωρήσαμε στο τσάρο-κανόνι, σύμβολο της επιτυχίας της Μόσχας, καθώς με τη βοήθειά του σημειώθηκαν πολλές νίκες, αλλά και την τσαρίνα-καμπάνα, σύμβολο αντίστοιχα της αποτυχίας της, αφού, οι Ρώσοι, προσθέτοντας στο καλλιτέχνημα αυτό βάρος, ώστε να φτάσει τους 200 τόνους, δεν πέτυχαν παρά να το κάνουν να σπάσει. Αυτό που μας προκάλεσε, ανάμεσα στα άλλα, έκπληξη κατά την περιδιάβασή μας ήταν το απίστευτο γεγονός πως το αρχιτεκτονικό σύνολο του Κρεμλίνου περιλαμβάνει πέντε χωριστούς υπέροχους ναούς: τον καθεδρικό ναό της Θεοτόκου, τον ναό του Αρχαγγέλου και του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και τον ναό της Κατάθεσης της Τιμίας Εσθήτας. Αφού παρακολουθήσαμε μια μακρά αλλά πολύ ενδιαφέρουσα ξενάγηση στο Κρεμλίνο, θαυμάσαμε τον πανέμορφο ναό του Αγίου Βασιλείου με τους διαφορετικούς μεταξύ τους καλλιτεχνικούς τρούλους του. Περιδιαβήκαμε την Κόκκινη Πλατεία και κατευθυνθήκαμε στο Μουσείο αρχαίας ρωσικής Τέχνης, όπου απολαύσαμε τα έργα του κορυφαίου αγιογράφου Αντρέι Ρουμπλιόφ. Τέλος, είχαμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε στο εμπορικό κέντρο της πόλης.
Αργότερα, από τον Καθεδρικό Ναό της Μόσχας, που είναι ένα πραγματικό στολίδι, αφιερωμένο στον Σωτήρα Χριστό, θαυμάσαμε μια μεγαλειώδη θέα της πόλης. Ο συγκεκριμένος ναός βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Μόσχοβα και κοντά στην Κόκκινη Πλατεία. Υπήρξε ο ψηλότερος ναός του κόσμου. Κτήτοράς του θεωρείται ο Τσάρος Αλέξανδρος, ο οποίος ήθελε να χτίσει μεγάλο ναό προς τιμήν του Σωτήρος Χριστού ως ευχαριστία για την αποχώρηση των γαλλικών στρατευμάτων του Ναπολέοντα από τη Μόσχα στις 25 Δεκεμβρίου 1812. Μετά τη Σοβιετική Επανάσταση ο Στάλιν τοποθέτησε εκρηκτικά και τον κατέστρεψε, γιατί θεώρησε πως το σημείο όπου ήταν κτισμένος ήταν ιδανικό για την ανέγερση του παλατιού των σοβιέτ. Τον Φεβρουάριο του 1990 η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία άρχισε την ανοικοδόμηση ενός πιστού αντιγράφου της παλαιάς εκκλησίας, η οποία ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2000. Ο ναός είναι σήμερα εκθαμβωτικός!
Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε την πρυτανεία του Πανεπιστημίου της Μόσχας (το αντίστοιχο των Προπυλαίων του Πανεπιστημίου Αθηνών). Εκεί βρίσκονται οι έδρες όλων των πανεπιστημιακών κλάδων της πόλης.
Ακόμη, επισκεφτήκαμε το επιβλητικό τεράστιο Πάρκο της Νίκης που είναι αφιερωμένο στη μεγάλη νίκη του σοβιετικού λαού στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο (1941-1945), όπως ονομάζουν οι Ρώσοι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το πάρκο ολοκληρώθηκε το 1995, οπότε εορτάστηκε η επέτειος των 50 χρόνων από τη λήξη του πολέμου. Μια κεντρική λεωφόρος με κρήνες οδηγεί στο κεντρικό μνημείο της νίκης, έναν οβελίσκο ύψους 142 μέτρων, με την αρχαιοελληνική θεά Νίκη στην κορυφή του. Πίσω από το μνημείο βρίσκεται το θολωτό, ημικυκλικό μουσείο του Μεγάλου Πολέμου.
Την επόμενη μέρα επισκεφθήκαμε την ονομαστή Λάβρα του Αγίου Σεργίου του Ραντονέζ, που αποτελεί το κέντρο της ρωσικής ορθοδοξίας. Είναι ένα μεγαλοπρεπές, τεράστιο μοναστηριακό συγκρότημα που χτίστηκε στη θέση που άλλοτε υπήρχε ένας μικρός ξύλινος ναός προς τιμήν της Αγίας Τριάδος. Ιδρύθηκε το 1345 από τον Άγιο Σέργιο, το λείψανο του οποίου βρίσκεται εκεί και το προσκυνήσαμε. Μείναμε έκπληκτοι αντικρίζοντας τη Λάβρα και περιδιαβαίνοντάς την. Σ΄ αυτήν υπάρχουν περισσότερες από 50 εκκλησίες. Το Καθολικό της Λάβρας είναι μια πανέμορφη άσπρη εκκλησία με χρυσούς τρούλους, ενώ μεγάλο μέρος των αγιογραφιών της φιλοτεχνήθηκε από τον περίφημο αγιογράφο Andrei Rubliov.
Στη Λάβρα μάς έγινε πολύ θερμή υποδοχή, με τη φροντίδα του π. Ιππολύτου, πνευματικού της οικογένειας Ζιμινού, η οποία μάς δεξιώθηκε εκπληκτικά φιλόξενα όλες τις μέρες της παραμονής μας στη Ρωσία. Παρακαθήσαμε όλοι οι εκδρομείς σε πλουσιοπάροχο γεύμα στη Θεολογική Ακαδημία, στο οποίο απολαύσαμε τη νοστιμιά παραδοσιακών ρωσικών φαγητών. Αργότερα, μεταβήκαμε σε ένα υπόγειο ασκητήριο στο οποίο ζούσαν σχεδόν εντοιχισμένοι τον μοναχικό τους βίο ενάρετοι μοναχοί την εποχή των Τατάρων. Το ασκητήριο έχει χαρακτηριστικά κατακόμβης με πολλούς διαδρόμους. Εκεί υπάρχει ο ναός του Αγίου Δημητρίου, στον οποίο το ασκητήριο είναι αφιερωμένο.
Στην εκδρομή αυτή είχαμε την τύχη να επισκεφτούμε ένα μουσείο πολύ ξεχωριστό ανάμεσα στα άλλα, το Μουσείο Μνήμης Κοσμοναυτικής της Μόσχας. Είναι αφιερωμένο σε όλη την προσπάθεια που έχει κάνει η Ρωσία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο να εξερευνήσει το διάστημα. Είδαμε όλα τα εκθέματά του: διαστημικό εξοπλισμό, τον πρώτο δορυφόρο (Σπούτνικ), αντίγραφο του διαστημικού σταθμού ΜΙΡ, τις διαστημικές κάψουλες των σκύλων του διαστήματος, δείγματα σεληνιακού εδάφους, το διαστημικό αξιοθέατο «Buran» που προσομοιώνει διαστημική πτήση, προσωπικά αντικείμενα κοσμοναυτών και μηχανικών, αρχειακά έγγραφα. Ο ξεναγός μας κ. Βασίλης μάς έκανε για όλα λεπτομερή παρουσίαση και σχολιασμό, που ανέδειξε πλευρές και επιτυχίες πρωτάκουστες σε μας. Ιδιαίτερη εντύπωση μας προξένησε η αποστολή σκυλιών στο διάστημα ως πρώτων ταξιδιωτών του σύμπαντος. Γνωρίσαμε τους πρώτους «κοσμοναύτες», τα σκυλάκια «Μπέλια» και «Στρέλια», τα οποία το 1960 περιστράφηκαν 17 φορές γύρω από τη γη και επέστρεψαν θριαμβευτικά. Επίσης θαυμασμό μάς προκάλεσε η μέθοδος καλλιέργειας φυτών στο διάστημα. Όλα τα εκθέματα -όπως και το άγαλμα του κοσμοναύτη στο κέντρο της πρώτης εκθεσιακής αίθουσας- μας προκάλεσαν δέος και ενθουσιασμό. Έτσι, η επίσκεψή μας στη Μόσχα τελείωσε με μία μοναδική εμπειρία.
Τελειώνοντας την ενημέρωση για το οδοιπορικό μας θέλουμε να ευχαριστήσουμε ολόθερμα την κ. Ναταλία Νικολάου, τον π. Ιππόλυτο, τους εκπαιδευτικούς, υπόλοιπους συνεργάτες και μαθητές των τοπικών σχολείων και της ελληνικής κοινότητας Μόσχας. Επίσης, νιώθουμε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε μέσα από την καρδιά μας την Όλγα Ζιμινού, την αξιαγάπητη ρωσίδα φοιτήτρια, που, αν και δεν έχει καταγωγή ελληνική, τρέφει -η ίδια και η οικογένειά της- μεγάλη αγάπη και τιμή στην Ελλάδα και τον πολιτισμό της. Μας συνόδευσε σε όλη τη διάρκεια της παραμονής μας στη χώρα της σαν καλός άγγελος! Αξέχαστα θα μείνουν σε όλους μας τα πεντανόστιμα πιροσκί που έφτιαξε με τη μητέρα της για όλους εμάς, το ζεστό τσάι τους που μας ζέστανε στο ρωσικό κρύο και τα πολύτιμα δωράκια που έδωσαν για τον καθένα μας. Τέλος, ευχαριστούμε πολύ τη Διεύθυνση και τους καθηγητές μας που διοργάνωσαν με υπευθυνότητα αυτή την εκπαιδευτική μακρινή εκδρομή.
Εκ μέρους όλων των εκδρομέων спасибо!
Αδ. Τσουρουφλή, Γ΄ Λυκ. – Φ. Πούλου, Β΄ Λυκ., Ανθία Κουργιαλή, Α΄ Λυκ.
& Ηλ. Κοντογιάννης, Γ΄ Γυμν.
