«Τα φυτά ως ανεκτίμητες πηγές διατροφής και υγείας»
Ένα πρωινό του Νοεμβρίου, μια ευχάριστη έκπληξη περίμενε τους μαθητές της Α΄ Λυκείου και της Α΄ Γυμνασίου. Μάθαμε ότι παίρνουμε τη σκυτάλη από την προηγούμενη Περιβαλλοντική Ομάδα και καλούμαστε να φανούμε αντάξιοι συνεχιστές των περσινών κατορθωμάτων τους. Ως συνειδητοποιημένοι μαθητές και αυριανοί πολίτες σ’ έναν κόσμο που κινδυνεύει άλλοτε από την αδιαφορία ή άλλοτε από την εγκληματική συμπεριφορά του ίδιου του ανθρώπου, έχουμε στόχο με τη συνέχιση αυτού του προγράμματος να ευαισθητοποιηθούμε ακόμη περισσότερο στα περιβαλλοντικά θέματα και να γίνουμε χρήσιμοι σχετικά με ό,τι μας περιβάλλει.
Το πρόγραμμα που επιλέξαμε φέτος έχει τον τίτλο «Τα φυτά ως ανεκτίμητες πηγές διατροφής και υγείας». Είναι ένα θέμα, που μας φαίνεται πολύ ενδιαφέρον, γιατί, αν και γνωρίζουμε γενικώς ότι τα φυτά έχουν να μας προσφέρουν πολλά οφέλη και αποτελούν θησαυρό για τη ζωή μας, δεν ξέρουμε σημαντικές λεπτομέρειες για τη σπάνια χρησιμότητα του καθενός απ’ αυτά.
Έτσι, θελήσαμε να γνωρίσουμε καλύτερα τα φυτά που υπάρχουν στον κήπο μας και αναλάβαμε ανά ομάδες να βρούμε χρήσιμες πληροφορίες για την προσφορά τους στην υγεία και τη διατροφή μας. Αυτές οι πληροφορίες γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας, ώστε στο τέλος της σχολικής χρονιάς να έχει συντεθεί μια ενδιαφέρουσα εργασία.
Ωστόσο δε μείναμε στη θεωρία, αλλά προχωρήσαμε και σε πρακτική ενασχόληση με τα φυτά του κήπου. Αρχικά, ασχοληθήκαμε πάλι ανά ομάδες με το ξεβοτάνισμα του κήπου και την περιποίησή του. Επιπλέον, στα ήδη υπάρχοντα φυτά προσθέσαμε και άλλα, όπως για παράδειγμα μαρούλια σε ειδικά παρτέρια που φτιάξαμε, ελιά, δάφνη του Απόλλωνος, φασκόμηλο, μέντα και ρίγανη.
Επίσης, συνεχίζουμε την κομποστοποίηση, δηλαδή τη δημιουργία οικολογικού λιπάσματος. Μπορεί να λερωνόμαστε λίγο, αλλά το διασκεδάζουμε με την ψυχή μας, ενώ οι συναντήσεις μας συχνά συνοδεύονται από τραγούδι και παιχνίδι!
Μία από τις εκδηλώσεις μας ήταν η επίσκεψη το Δεκέμβριο στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Αγωγής και Ευαισθητοποίησης της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, το οποίο βρίσκεται σ’ ένα κατάφυτο δασύλλιο στη Βουλιαγμένη Αττικής. Παίξαμε παιχνίδια, μάθαμε να χρησιμοποιούμε πυξίδα και να αναγνωρίζουμε τα διάφορα φυτά. Ιδιαίτερα διδακτικό ήταν το παιχνίδι με το σχοινί, που μας έμαθε την ανάγκη που υπάρχει στη φύση για διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ των ειδών της. Ακόμη, αναζητήσαμε ποια φυτά και με ποιο τρόπο χρησιμοποιούνται στη λατρεία της Εκκλησίας, ενώ για λίγο γίναμε και φυτευτές, εμπλουτίζοντας τον κήπο του ΚΠΑΕ με νέα φυτά που έφεραν πάνω τους καρτελάκια με τα ονόματά μας.
Κάπως έτσι, λοιπόν, έχουν οι δραστηριότητες της ομάδας μας μέχρι τώρα. Με καλή διάθεση, λερωμένα ρούχα, βιβλία στο ένα χέρι και ποτιστήρια στο άλλο προσπαθούμε με τον τρόπο μας να αλλάξουμε τον κόσμο!
Μαθήτριες της Περιβ. Ομάδας (Κ. Τ. & Μ. Μ.)
Μια γεύση από την εργασία μας…
Η Π.Ο. έχει αναλάβει να παρουσιάσει σε εργασία, όσο το δυνατόν καλύτερα και πληρέστερα, τη διατροφική και θεραπευτική αξία των φυτών. Με την μέχρι τώρα αναζήτησή μας έχουμε καταφέρει να συλλέξουμε πληροφορίες για τις ιδιότητες πολλών φυτών. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να σας κάνουμε εδώ μια σύντομη, ενδεικτική παρουσίαση, η οποία ελπίζουμε ότι θα γίνει πιο συστηματικά στα επόμενα τεύχη του περιοδικού μας:
Η μηλιά, ένα από τα πιο γνωστά οπωροφόρα δέντρα, έχει πολλές ιαματικές ιδιότητες. Οι περισσότερες από αυτές περιέχονται στη φλούδα του φρούτου. Επίσης, ο φλοιός του φυτού είναι τονωτικός και αντιπυρετικός.
Η λεβάντα, ένα φυτό με σημαντική θεραπευτική αξία, καταπραΰνει τους πόνους των δοντιών και καταπολεμά τους πονοκεφάλους, το άσθμα, τη γρίπη και τη λαρυγγίτιδα. Είναι φυτό δυναμωτικό και αντισπασμωδικό.
Το θυμάρι είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια για τις πολλές διατροφικές και θεραπευτικές ιδιότητές του. Οι ρωμαίοι στρατιώτες έκαναν μπάνιο σε νερό αρωματισμένο με θυμάρι, για να αποκτήσουν δύναμη. Ως θεραπευτικές ιδιότητες του θυμαριού αναφέρονται οι αντισηπτικές και αναισθητικές του ιδιότητες. Όσον αφορά τη διατροφή χρησιμοποιείται για τον αρωματισμό των λικέρ και, βέβαια, στη μαγειρική σαν καρύκευμα σε πολλά φαγητά, όπως τα ψάρια, τα κρέατα και οι σαλάτες.
Ο βασιλικός, πολύ οικείος σε όλους μας, είναι θεραπευτικό φυτό και χρησιμοποιείται ως έγχυμα, ύστερα από κάθε φαγητό. Οι θεραπευτικές του ιδιότητες οφείλονται στο αιθέριο έλαιό του, που είναι αξιόλογο αντισπασμωδικό. Επίσης, καταπραΰνει τους σπασμούς της κοιλιάς, ενώ δρα αποτελεσματικά και κατά της ζαλάδας και της νευρικής ημικρανίας. Συνδυασμένος με κρασί αποκτά τονωτική και χωνευτική δράση και, τέλος, βασιλικός με λάδι σαν σαλάτα καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα.
Το γαρύφαλλο, που χρησιμοποιείται σε γλυκά, σε είδη αρτοποιίας, σε φαγητά. Λίγοι γνωρίζουν ότι το μπαχαρικό αυτό έχει κι ένα πλήθος θεραπευτικές ή ανακουφιστικές ιδιότητες. Το γαρύφαλλο είναι από τα πιο δυνατά αντισηπτικά και γι’ αυτό από τα παλιά χρόνια το χρησιμοποιούσαν για απολύμανση πριν τις εγχειρήσεις. Συγκεκριμένα, το γαρυφαλέλαιό του σταματάει τον πονόδοντο, ενώ λίγες σταγόνες σε νερό σταματούν τον εμετό και κόβουν τη ναυτία. Επίσης, το αφέψημά του μπορεί να χρησιμοποιηθεί πάνω σε πληγές σαν κομπρέσα.
Η κερασιά. Τα κεράσια ενδείκνυνται στην αναιμία, γιατί λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε σίδηρο προάγουν την αιμοποίηση, αλλά και σε δίαιτες αδυνατίσματος, διότι περιέχουν ζάχαρα, που ικανοποιούν την αίσθηση του γλυκού χωρίς να μας παραφορτώνουν με θερμίδες. Δρουν αποτοξινωτικά για το συκώτι, το αδενικό σύστημα και τον οργανισμό γενικότερα. Επιπλέον, είναι διουρητικά και χωνευτικά, ενώ διαθέτουν αντισηπτικές ιδιότητες, ενάντια σε λοιμώξεις των ουροφόρων οδών. Ακόμη, η κατανάλωση κερασιών θα μπορούσε να βοηθά στην πρόληψη κατά του διαβήτη. Τέλος, προκαταρκτικές έρευνες έχουν δείξει ότι είναι πιθανόν να βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Όσο συνεχίζουμε την εργασία μας, τόσο πιο πολύ μας εκπλήσσουν όσα ανακαλύπτουμε για τις άγνωστες στους πιο πολλούς αλλά τόσο σημαντικές ιδιότητες των φυτών. Εμείς θα συνεχίσουμε να μοιραζόμαστε μαζί σας όσα μαθαίνουμε…
Μέλη της Περιβ. Ομάδας, Α΄ Λυκείου
